Asertywność nie wiąże się jedynie z gotowością do odmowy i mówienia “nie” z silną niechęcią, ale i wówczas, gdy chcemy czegoś uniknąć. Jest to zarazem postawa, dotycząca myślenia o sobie samej jako samo stanowiącej o sobie, autonomicznej i niezależnej od wpływu zewnętrznego.
Dlaczego tak trudno rozwijać asertywność?
Jednym z głównych źródeł wpływu na rozwój braku autonomii jest sposób wychowania. Jestem w pełni przekonana, że niejedna z nas doświadczyła sytuacji, w których zachęcano nas do nie odmawiania - czy to osobie z bliskiego otoczenia, czy to zupełnie obcej, pod groźbą uznania za bycie niegrzeczną, niewychowaną.
Skutkiem tego może pozostać większa podatność na manipulacje zewnętrzne, również w sferze partnerskiej. To właśnie w takich sytuacjach ulegamy drugiej stronie, gdy odczuwa potrzebę seksualną, a my nie. To właśnie wtedy godzimy się na czyny, które wymagają od nas dużego poświęcenia, a na które nie jesteśmy gotowe.
Kiedy rozpoznajemy brak asertywności w kontakcie seksualnym?
Przede wszystkim, gdy obecny pozostaje w nas ograniczający strach przed konsekwencjami odmowy - górę może wziąć lęk przed odrzuceniem, zranieniem, czy nawet doprowadzeniem do konfliktu z powodu braku uległości. Również dlatego, ponieważ myślenie o miłości jest w naszej kulturze zachowane w sposób bardzo idealistyczny, wręcz wykluczający możliwą niezgodę czy prowadzenie dyskusji podczas zbliżenia. Kolejnym ograniczeniem jest poczucie wstydu przed wyrażaniem swoich potrzeb, obaw, lęków.
Skutkiem braku asertywności jest bardzo często spadek przyjemności, sprowadzenie seksu do mechanicznej czynności na użytek jedynie drugiej strony, przejmującej kontrolę nad całym biegiem zdarzeń.
Kluczem do rozwiązania omawianego problemu jest po pierwsze rozmowa z partnerem/partnerką o granicach i realnie tkwiących w nas potrzebach. Inną ważną radą jest stworzenie wewnętrznego kodu partnerskiego, dzięki któremu wyrażanie odmowy stanie się nieco łatwiejsze - może to być jedno słowo, albo wspólnie stworzony gest. Podstawą jednak musi pozostać przyjęcie zasady, że gdy potrzebujemy przestrzeni na odmowę, to równocześnie nie możemy pozbawić jej partnera/partnerki.
Źródła: Warsztaty Intymności (Szeżyńska, 2020)
Autorka: Weronika Felicja Bandarzewska